Ochrona znaku towarowego. Jak zabezpieczyć swoją markę przed konkurencją? 25.09.2025

Ochrona znaku towarowego – co warto wiedzieć?

• Rejestracja znaku towarowego daje właścicielowi wyłączne prawo ochronne na zastrzeżone oznaczenie, co pozwala w pełni zabezpieczyć markę przed konkurencją.
• Ochrona trwa 10 lat od daty zgłoszenia znaku towarowego w urzędzie patentowym i może być przedłużana na kolejne okresy.
• Proces rejestracji obejmuje przygotowanie wniosku, wniesienie opłaty urzędowej (koszt zależy m.in. od liczby wskazanych klas towarów) oraz postępowanie w Urzędzie Patentowym RP.
• Nie każdy znak można zarejestrować – wyłączone są oznaczenia pozbawione zdolności odróżniającej, opisowe lub wprowadzające w błąd, a także te sprzeczne z porządkiem publicznym czy dobrymi obyczajami.
• Po zarejestrowaniu znaku należy monitorować rynek i w razie naruszeń egzekwować ochronę (np. przed sądami lub organami administracji) – to zabezpiecza interes przedsiębiorcy przed nieuczciwą konkurencją.

Spis treści:
1. Czym jest znak towarowy i dlaczego warto go chronić? Czy to logo firmy?
2. Jakie są etapy rejestracji znaku towarowego?
3. Czy każdy znak towarowy można zarejestrować?
4. Prawo ochronne na znak towarowy – jak można zapewnić sobie ochronę marki przed nieuczciwą konkurencją?
5. Już wiesz, jak chronić swój znak towarowy. Podsumowanie

Czym jest znak towarowy i dlaczego warto go chronić? Czy to logo firmy?

Znak towarowy to każde oznaczenie (słowo, logo, kolor, kształt, dźwięk itp.) umożliwiające odróżnienie towarów lub usług jednego przedsiębiorstwa od innych. Ustawa Prawo własności przemysłowej przewiduje, że na znak taki może być udzielone prawo ochronne, które daje przedsiębiorcy wyłączne prawo używania go w obrocie gospodarczym. 

Rejestracja znaku buduje wartość marki, wzmacnia zaufanie klientów i zabezpiecza ją przed kopiowaniem logo czy nazwy firmy przez konkurencją.

W przypadku restauracji czy firmy z branży gastronomicznej znakiem towarowym może być nie tylko nazwa lokalu i jego logo, ale także charakterystyczny slogan reklamowy, unikalny kształt opakowania, a nawet specyficzny układ kolorów używanych w wystroju czy materiałach promocyjnych. 

Ochroną można objąć również graficzny symbol umieszczany na kartach menu lub etykietach produktów, które trafiają do sprzedaży detalicznej. Dzięki temu przedsiębiorca zyskuje narzędzie prawne, które pozwala skutecznie bronić się przed konkurencją, próbującą podszywać się pod rozpoznawalną markę.

Sprawdź też: Zasady i wdrożenie HACCP. Praktyczny przewodnik dla gastronomii

Jakie są etapy rejestracji znaku towarowego?

W Polsce rejestracją znaków zajmuje się Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej, natomiast w przypadku działalności na rynkach unijnych wniosek składa się do Urzędu Unii Europejskiej ds. Własności Intelektualnej (EUIPO). W szerszej perspektywie możliwa jest także rejestracja międzynarodowa w ramach systemu madryckiego, prowadzonego przez Światową Organizację Własności Intelektualnej (WIPO).

W Polsce proces rejestracji znaku towarowego można podzielić na kilka etapów:

1. Badanie zdolności rejestrowej – najpierw sprawdza się, czy planowane oznaczenie da się odróżnić od innych, czy nie koliduje z wcześniej przyznaną ochroną (np. wcześniejszymi znakami).
2. Przygotowanie i złożenie wniosku – wniosek o udzielenie prawa ochronnego składa się w Urzędzie Patentowym RP (formularz Z-31) z wykazem konkretnych towarów i usług, wzorem znaku i wnioskiem uprawnionego, łącznie z wniesieniem wymaganej opłaty rejestracyjnej. W kwestii formalności dobrze jest skorzystać z pomocy prawnika specjalizującego się w prawie własności przemysłowej. 
3. Badanie formalne – Urząd Patentowy sprawdza kompletność zgłoszenia oraz czy wszystkie opłaty są dokonane. W razie braków wzywa wnioskodawcę do ich uzupełnienia (przy zachowaniu daty zgłoszenia).
4. Publikacja zgłoszenia – po pozytywnym badaniu formalnym urząd publikuje zgłoszenie w Biuletynie Patentowym, co otwiera 3-miesięczny okres na wniesienie sprzeciwów przez osoby trzecie.
5. Badanie merytoryczne i sprzeciw – urzędnik weryfikuje, czy wniosek nie narusza bezwzględnych przeszkód rejestracji. W tym czasie uprawnieni do wcześniejszego prawa mogą wnosić sprzeciw – to może opóźnić lub zablokować udzielenie prawa ochronnego.
6. Decyzja o udzieleniu prawa ochronnego – jeśli badanie zakończy się pomyślnie i ewentualne sprzeciwy zostaną rozstrzygnięte, urząd wydaje decyzję o udzieleniu prawa ochronnego.

Ochrona znaku towarowego trwa 10 lat.

Rejestracja logo firmy: podobne wpisy w rejestrze. Co robić?

Wyobraźmy sobie restauratora, który chce zastrzec swoje nowe logo – stylizowaną literę „M” w kolorze złotym. Podczas badania zdolności rejestrowej okazuje się jednak, że w rejestrze Urzędu Patentowego RP znajdują się już podobne oznaczenia graficzne używane w tej samej klasie usług gastronomicznych. 

W takiej sytuacji wcale nie musisz rezygnować z ochrony, lecz przeanalizować możliwości: zmodyfikować logo, tak aby różniło się na tyle, by wykluczyć ryzyko wprowadzenia klientów w błąd, lub zawęzić wykaz towarów i usług do takich, które nie kolidują z istniejącymi prawami.

Zobacz także: Koncesja na alkohol – jak ją uzyskać? Wymogi i formalności 

Czy każdy znak towarowy można zarejestrować?

Nie każdy znak towarowy może zostać objęty ochroną. Zgodnie z art. 129¹ ustawy – Prawo własności przemysłowej (Dz.U. 2001 nr 49 poz. 508 z późn. zm.), prawo ochronne nie jest udzielane na oznaczenia pozbawione zdolności odróżniającej. Chodzi tu o takie znaki, które nie pozwalają konsumentowi odróżnić towarów jednego przedsiębiorstwa od produktów konkurencji.

Przykładem są określenia czysto opisowe – odnoszące się do rodzaju, jakości, ilości, wartości, przeznaczenia, sposobu produkcji czy pochodzenia towarów. Nie można więc zastrzec samego słowa „chleb” dla piekarni czy napisu „50% gratis” jako znaku towarowego, ponieważ takie oznaczenia mają charakter informacyjny, a nie odróżniający.

Przeszkodą do rejestracji są również oznakowania zwyczajowo używane w obrocie – np. powszechnie stosowane symbole graficzne czy słowa, które stały się standardowym określeniem danego towaru. Urząd Patentowy odmówi także ochrony znakom sprzecznym z porządkiem publicznym lub dobrymi obyczajami – nie można zatem zarejestrować wulgaryzmów czy symboli mogących naruszać uczucia religijne.

Dodatkowo zgodnie z art. 132¹ ustawy, nie zarejestruje się oznaczenia identycznego lub podobnego do wcześniejszego zarejestrowanego znaku towarowego, jeśli zgłoszenie dotyczy tych samych lub podobnych towarów i usług. To zabezpiecza właścicieli istniejących marek przed ryzykiem wprowadzenia konsumentów w błąd co do pochodzenia towarów.

W praktyce oznacza to, że przed złożeniem wniosku warto przeprowadzić dokładne badanie zdolności rejestrowej i sprawdzić dostępne bazy Urzędu Patentowego RP czy EUIPO. Dzięki temu przedsiębiorca minimalizuje ryzyko odmowy rejestracji i uniknie najczęstszych błędów, jak próba zastrzeżenia nazwy zbyt ogólnej, opisowej lub już chronionej.

Prawo ochronne na znak towarowy – jak można zapewnić sobie ochronę marki przed nieuczciwą konkurencją?

Po udzieleniu prawa ochronnego właściciel uzyskuje wyłączne prawo do używania znaku na wskazanych towarach lub usługach. Oznacza to, że inna firma nie może posługiwać się oznaczeniem identycznym lub podobnym w obrocie na chronionym terytorium. 

W razie naruszenia prawa ochronnego przedsiębiorca może wystąpić o zaprzestanie naruszenia (zaprzestania używania znaku czy wycofania z rynku towarów tych znakiem oznaczonych) oraz naprawienia szkody. 

Rejestracja znaku towarowego jest więc skutecznym narzędziem ochrony marki przed nieuczciwą konkurencją.

Rzecznik patentowy – kiedy się do niego zgłosić?

Warto wiedzieć, że instytucją w Polsce, która może pomóc Ci w zakresie ochrony prawa własności przemysłowej, w tym także prawa ochronnego na znak towarowy, jest rzecznik patentowy. To zawodowy pełnomocnik, który świadczy pomoc prawną i techniczną – przygotowuje zgłoszenia do Urzędu Patentowego RP, urzędu unijnego EUIPO czy Biura WIPO, reprezentuje klienta przed urzędami i sądami, a także doradza w kwestiach strategii ochrony marki czy monitoringu potencjalnych naruszeń. 

Do rzecznika patentowego można zwrócić w sytuacjach:

• gdy planujesz zarejestrować znak towarowy (nazwa, logo, slogan) i chcesz sprawdzić zdolność rejestrową – czy znak nie koliduje z istniejącymi prawami, czy spełnia wymogi formalne i materialne,
• jeśli masz już zgłoszenie lub prawo ochronne i potrzebujesz wsparcia w postępowaniu przed Urzędem Patentowym: uzupełnianie braków formalnych, sporządzanie pism wyjaśniających, obrona sprzeciwu lub prowadzenie negocjacji w procedurze,
• gdy doszło do naruszenia znaku towarowego – rzecznik patentowy może pomóc w ocenie sytuacji, w przygotowaniu pozwów sądowych, wezwań do zaprzestania naruszeń, roszczeń o odszkodowanie lub działań administracyjnych,
• przy ustalaniu strategii ochrony – np. czy zgłosić znak tylko w Polsce, czy także jako wspólne prawo ochronne UE albo czy korzystać z rejestracji międzynarodowej. Rzecznik pomoże dobrać zakres terytorialny i klasy towarów, oraz prowadzić analizę opłacalności.

Przeczytaj również: Wymogi sanepidu dla małej gastronomii – jak przygotować lokal na kontrolę?

Już wiesz, jak chronić swój znak towarowy. Podsumowanie

Oficjalna rejestracja znaku towarowego zabezpiecza markę przed kopiowaniem i nadużyciami na rynku. Po uzyskaniu prawa ochronnego firma powinna pilnować terminów przedłużenia (prawo obowiązuje 10 lat) i śledzić ewentualne naruszenia. 

Prowadzisz firmę gastronomiczną? Postaw na profesjonalny sprzęt Technica! Zapewniamy także kompleksową obsługę posprzedażową. Na stronie Technica znajdziesz informacje o serwisie gwarancyjnym i pogwarancyjnym oraz dostęp do części zamiennych, a także kompleksowe usługi projektowe dopasowane do Twoich potrzeb.